30 Ιουνίου 2010- Ενημερωτικό Σημείωμα- Κυριότερα σημεία της μελέτης που εκπόνησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και η ICAP για λογαριασμό της ΕΕΚΤ
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Κυριότερα σημεία της μελέτης που εκπόνησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) και η ICAP για λογαριασμό της ΕΕΚΤ
Θέμα μελέτης: Αποτίμηση και Προκλήσεις του Κλάδου της Κινητής Τηλεφωνίας στην Ελλάδα
Παρόλο που οι βασικοί δείκτες του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας του κλάδου της κινητής τηλεφωνίας σημείωσαν πτωτική τάση, σύμφωνα με την ανάλυση που προκύπτει από σχετική μελέτη που εκπόνησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και η ICAP, η συνεισφορά στην εθνική οικονομία στη διάρκεια του 2009 παραμένει ιδιαίτερα σημαντική. Καταλυτικοί παράγοντες στην αναστροφή της πτωτικής εικόνας του κλάδου μπορούν να αποτελέσουν ο περιορισμός της φορολογικής επιβάρυνσης των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και η διευκόλυνση της ανάπτυξης νέων υπηρεσιών, με την επίλυση του προβλήματος της αδειοδότησης των δικτύων. Οι ίδιοι αυτοί παράγοντες θα επιτρέψουν και την υλοποίηση επενδύσεων από τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας ύψους 1,8 δις. ευρώ, οι οποίες παραμένουν παγωμένες.
Η οικονομική ύφεση, η υψηλή φορολογία και το ζήτημα της αδειοδότησης πλήττουν σοβαρά τον κλάδο
Η πτώση κατέγραψαν τα μεγέθη του κλάδου, για πρώτη φορά στην ιστορία του, οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο ευρύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα και την αυξημένη φορολογία (αύξηση ΦΠΑ, έμμεση φορολογία κινητής τηλεφωνίας) που έχουν επηρεάσει σημαντικά τις καταναλωτικές συνήθειες και τη χρήση της κινητής τηλεφωνίας δημιουργώντας βαθύ χάσμα μεταξύ της εγχώριας αγοράς κινητής και των αγορών στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ειδικότερα, σε επίπεδο κύκλου εργασιών, ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα, με συνολικά έσοδα της τάξης των €4,3 δισ. το 2009, υπολείπεται κατά 10% του μέσου όρου της ΕΕ, ενώ σε ότι αφορά την κερδοφορία, οι απώλειες του κλάδου ανήλθαν στο 15.3% συνολικά μέσα στο 2009, έναντι του ποσοστού μείωσης 1,43% που σημειώθηκε κατά μέσο όρο στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Ελλάδα έχει σήμερα την υψηλότερη φορολόγηση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας από όλες τις χώρες της ΕΕ. Μετά και την τελευταία αύξηση του ΦΠΑ (23%) η φορολογία διαμορφώνεται στο 40,7% του συνολικού κόστους, διπλάσια σε σύγκριση με την ΕΕ των 27 (20,6%). Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις χρήσης, η διαφορά φορολογικής επιβάρυνσης σε λιγότερο από έναν χρόνο (08/2009-06/2010) ξεπερνά το 100%! Έτσι αν και μέσα σε 10 χρόνια ο δείκτης τιμών υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας έχει μειωθεί κατά 35,5%, οι μειώσεις τιμών από τις εταιρείες δεν έχουν ωφελήσει του καταναλωτές, καθώς έχουν αντισταθμιστεί από την υψηλή φορολογία.
Παράλληλα, το δαιδαλώδες νομικό πλαίσιο αδειοδότησης και οι καθυστερήσεις των αρμόδιων αρχών στην έκδοση των απαιτούμενων εγκρίσεων (αφορούν κυρίως στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων - ΜΠΕ), αποτελούν τροχοπέδη για τις νέες επενδύσεις του κλάδου. Υπενθυμίζεται ότι ο κλάδος είχε προγραμματίσει επενδύσεις συνολικού ύψους €1,8 δισ., τη στιγμή που την τριετία 2009-2011 στο σύνολο της οικονομίας οι επενδύσεις αναμένεται να συρρικνωθούν σωρευτικά κατά 33% περίπου.
Καθυστερεί η ανάπτυξη του mobile broadband στην Ελλάδα σε σχέση με την ΕΕ
Η αγορά του mobilebroadbandπου μπορεί να αποτελέσει μία σημαντική πηγή εσόδων και ανάπτυξης για τον κλάδο στη χώρα μας, υπολείπεται σημαντικά του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Στην Ελλάδα, η διείσδυση για κάρτες κινητής ευρυζωνικότητας τον Ιανουάριο 2010 ανήλθε σε μόλις 2%, ενώ αντίστοιχα το ποσοστό διείσδυσης στην ΕΕ είναι 5,2%. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του mobilebroadbandστην Ελλάδα είναι 25%, ενώ στην ΕΕ αγγίζει το 86%.
Σύμφωνα με τη μελέτη αν το ρυθμιστικό και φορολογικό περιβάλλον δεν αλλάξουν η διείσδυση της κινητής ευρυζωνικότητας το 2015 θα φτάσει μόλις το 7,7% (σενάριο Α) ενώ στην περίπτωση που η πολιτεία διευκολύνει την ανάπτυξη, η διείσδυση θα φτάσει το 37,3% (σενάριο Β).
Η επικράτηση του δεύτερου σεναρίου συνεπάγεται (σε σχέση με το πρώτο σενάριο):
· Ενισχυμένη συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ κατά 0,5% από την πλευρά της προσφοράς (€1,2 δισ.) και 1,6% από τη χρήση mobile broadband
· Διασφάλιση 22 χιλ. περισσότερων θέσεων εργασίας
· Υψηλότερη συνεισφορά στα δημόσια έσοδα κατά 600 εκ.
Σε 2 δις. ευρώ ανέρχεται η συνεισφορά του κλάδου στα δημόσια έσοδα
Παρά τις πιέσεις σε επίπεδο οικονομικών επιδόσεων, ο κλάδος εξακολουθεί να συνεισφέρει σημαντικά στην ανάπτυξη της χώρας, καθώς το 2009:
· «Παρήγαγε» το 1,8% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ)
· Συνεισέφερε 2 δισ. € στα δημόσια έσοδα (εκ των οποίων τα 1,65 δις είναι φορολογικά έσοδα και περίπου 350 εκ. αφορούσαν σε ασφαλιστικές εισφορές). Το ποσό αυτό ξεπερνά την αξία των προβλεπόμενων από τα πρόσφατα μέτρα μειώσεων σε μισθούς και επιδόματα δημοσίων υπαλλήλων το 2010 και το 2011
· Δημιούργησε (άμεσα και έμμεσα) 80 χιλ. θέσεις εργασίας με ακαθάριστο εισόδημα €2,5 δις.
· Συνέβαλε ουσιαστικά στη μείωση του πληθωρισμού
Το 2009 η συνολική συνεισφορά του κλάδου στην εθνική οικονομία ανήλθε σε 3,83%. Το ποσοστό αυτό είναι ενδεικτικό της επίδρασης των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων που αξιοποιούν τις δυνατότητες της τεχνολογίας αυτής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (2009) η κινητή τηλεφωνία συνεισφέρει κατά 0,6% του ΑΕΠ στις αναπτυγμένες χώρες με κάθε 10 ποσοστιαίες μονάδες αύξησης της διείσδυσης, ενώ βάσει πρόσφατων δηλώσεων της Επιτρόπου Neelie Kroes το 50% της αύξησης της παραγωγικότητας της οικονομίας επιτυγχάνεται από την αξιοποίηση των ΤΠΕ.